Son zamanlarda özellikle çocuklarda görülen ishal ve kusma belirtileri ailelerin hastanelere başvurma sayılarında artışa neden oldu. Özel Fatma Hatun Hastanesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Sibel Çelikağ,  virüsün yayılma nedenleri, ailelerin dikkat etmesi gerekenler ve hastalık döneminde çocukların beslenmesi hakkında bilgi verdi.

Aslında hastalıklar özellikle de bulaşıcı hastalıklar havanın soğumasından değil; insanların kapalı ortamlarda çok daha fazla bulunmasından dolayı artış gösteriyor. Özellikle çocuklarda kreş ve okul dönemlerinde görülen enfeksiyonlar çok daha bulaşıcı. Bunlardan biri de bu yıl itibariyle adını daha sık duymaya başladığımız norovirüs enfeksiyonları.  Adını ilk duyduğumuzda ‘O da ne!’ dediğimiz bu virüs rota virüsüyle karıştırılsa da çok daha farklı ve korunmak için bir aşısı yok…

Kusma, ishal ve ateşe yol açan bu enfeksiyon hastalığının sebebi ise Norovirüs… Sonbahar ve kış aylarında daha etkin olan bu virüs, özellikle çocuklara okul ortamında bulaşıyor.  Peki, bu hastalıktan aileler kendilerini ve çocuklarını nasıl korur? Tedavi yöntemleri nelerdir?

Özel Fatma Hatun Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Sibel Çelikağ,  virüsün yayılma nedenleri, ailelerin dikkat etmesi gerekenler ve hastalık döneminde çocukların beslenmesi hakkında bilgi verdi.

Çocuklarda Daha Ağır Tablolara Yol Açıyor

Genellikle sonbahar ve kış aylarında etkinlik gösteren Norovirüs, insanlarda sindirim sistemini tutan, bulantı, kusma, ishal ateş ve baş ağrısı şikayetlerine yol açan salgınlar tüm dünyada genelde otel, restoran, okul kaynaklı ortaya çıkmaktadır. Sıvı kaybına erişkinlerden daha dirençsiz olan çocuklarda ağır tablolara neden olmaktadır.

Virüs Yemekhane ve Okul Mutfaklarından Yayılıyor

Hastalık etkenin ağız yoluyla alınması sonucunda bulaşmaktadır. Daha çok restoran, yemekhane ve okulların mutfaklarından yayılmakta ve bu yerlerde kontamine yiyecek ve içecekler yoluyla insanlara bulaşma olmaktadır. Bundan başka, hasta olan insanlardan, onların çıkardıkları ile temas edenlere de bulaşma olabilmektedir. Çocukların kişisel temizliklerini özen göstermelerinin erken yaşlarda öğretilmesi bulaşıcı hastalıklara karşı korunmalarında önem taşımaktadır. Özellikle yemeklerden önce ve tuvaletten sonra el yıkama alışkanlığı küçük yaşlarda kazandırılmalıdır.

Bu Belirtilere Dikkat!

Hastalık belirtileri etkenin alınmasından sonra 24-48 saat içinde görülebilir. İlk belirti aniden başlayan bulantı ve ardından gelen şiddetli kusma ve sulu ishaldir. Bazı hastalarda hafif ateş, baş ağrısı, mide krampları ve kol ve bacak ağrıları da olabilir. Nadir norovirüs olgularında nöbetler de görülebilir. Hastalık 2-3 gün içerisinde kendiliğinden geçmekle birlikte özellikle küçük çocuklarda, yaşlılarda ve vücut direncinin düşük olduğu hastalığı bulunanlarda şiddetli seyredebilmektedir. Fazla su kaybı çocuklarda ateş, halsizlik ve idrar miktarında azalmaya neden olabilir.

Hasta Ağızdan Sıvı Alamıyor  Günde 5-6’dan  Fazla İshal Yapıyorsa Hastaneye Başvurulmalı

Norovirüs enfeksiyonu için özel bir tedavi yoktur. Bol miktarda su içmek ishal ve kusmalar nedeniyle kaybedilen suyu geri kazandırarak sıvı kaybına uğramayı engeller. Kusma ve ishal bulguları olan büyük çocukların bol sıvı alması, probiyotik kullanması yeterli olurken; özellikle küçük çocukların sıvı kaybını tolere edemedikleri için hastanede tedavi edilmesi gerekebilir. Aileler öncelikle eczanelerden temin edecekleri elektrolit ve mineral karışımlarını çocuklarına ağızdan vermeyi deneyebilirler. Ancak sıvı kaybını yerine yeterli koyamazlarsa ya da çocuk günde 5-6’dan  fazla sulu ishal yapıyor ve kusuyorsa hastaneye başvurmalılar.

İshal ve Bulantısı Olan Çocuk Evde Nasıl Beslenmeli?

İshali olan çocukların muz, haşlanmış patates gibi lifli ve potasyumdan zengin gıdalarla beslenmeleri şikayetlerini azaltacaktır. Yağsız pirinç lapası, yoğurt uygun besinlerdir. Kaybedilen minerallerin yerine konması için yağsız ayran tercih edilebilecek bir içecektir. Sıvı alımını artıracak ıhlamur ve rezene gibi bitki çayları da çocuklara güvenle verilebilir. Şeker yükü nedeniyle ishali artıracağından; meyve suları, asitli içecekler ve kızartmalar gibi yağlı yiyecekler ishal diyetinde uygun olmayan besinlerdir.

Hastalığın Aşısı Olmadığı İçin Korunma Yöntemleri Önemli

Deniz ürünlerinin yenmesi ile de salgınların meydana geldiği bilinmektedir. Etken virüs soğukta canlılığını koruduğundan, dondurulmuş besinlerden de kaynaklanabilir. Ayrıca lağım suları ile kirlenme ihtimali olan çiğ sebze ve salata malzemelerinin çok iyi yıkanması gerekmektedir. Norovirüs klor ve ısıya nispeten dayanıklı olduğundan; havuz, şebeke suyu ve gıda yoluyla bulaşması da mümkündür. Çok az miktarda virüs alınması hastalığın oluşumunda yeterli olduğu için hastalık, hızla yayılma ve salgın oluşturma eğilimi göstermektedir. Özellikle gıda hazırlayanların kişisel hijyen kurallarına uymaları büyük önem taşımaktadır. Çocukların toplu yenmek yediği okul mutfakları ve kantinler bu açıdan önem taşımaktadır.

Hasta çocukların kullandığı çamaşır, çarşaf ve benzeri tekstil ürünlerinin ise yüksek sıcaklıkta yıkanması gerekmektedir. Bir kişi bu hastalığa birden çok kez yakalanabilir. Çünkü virüsün farklı tipleri bulunmakta ve bunlardan birisi ile hastalanan kişilerde, o tipe karşı oluşan antikorlar, diğer tiplere karşı koruyuculuk sağlamamaktadır. Etken virüsün bu özelliği nedeniyle bir koruyucu aşısı da geliştirilememiştir. Bu nedenle korunma yöntemleri önem kazanmaktadır